Hoe stage begon en verloopt...

We maken kennis met de directeur van de school waar we stage willen gaan lopen. Het Calibres is vanuit Nederland al aangevraagd, dus is de school nu Calibres gecertificeerd, zeggende dat dat nog nodig was geeft aan dat wij hier de eerste stagiaires zullen zijn.
Deze meneer heeft psychologie en andere studies gevolgd en is een ontwikkelde jonge man met veel kennis. Hij is net een aantal weken geleden aangesteld tot directeur en het regelen lijkt hem goed af te gaan. Hij onderhoud de contacten met de schoolinspectie en stuurt zijn team van leraren goed aan, deze leraren moeten daar enigszins aan wennen merk ik op. Hij neemt zijn werk serieus en ziet zijn verantwoording.
Na deze kennismaking krijgen we via hem de uitnodiging om met het "opperhoofd" van de schoolinspectie officieel kennis te maken. Dus gaan Lisa en ik daar heen, gelukkig is Marie onze tolk. De vertaling was alleen niet geheel nodig omdat de grote, ronde vrolijke man in gekleurde Afrikaanse kleding niet veel inhoudelijks had toe te voegen, naar onze mening. Hij vertelde vooral dat hij meer dan 40 scholen onder zijn hoede had. En dat als we vragen hadden we dat via onze directeur konden doen. En dat het dan via de directeur bij hem terecht zou komen omdat zo de onderlinge taken en wegen verdeeld zijn en het dus op die manier werkt hier. En deze informatie is voor ons als Nederlanders uit een land vol met regels,wetten en plichten en bazen boven bazen natuurlijk compleet nieuw.
Vervolgens ons even netjes voorstellen, wat inhield dat we onze naam vertellen en deze moeten spellen zodat hij het met een potlood op een papier schrijft, we moeten uitleggen wat onze voornaam is en wat onze achternaam. Hier werkt het net andersom, de eerste naam is de naam van hun familie, le nom de famille. Hierna feliciteerde de man ons met onze mooie namen en lachte breed uit, het hele gesprek was hij vooral vrolijk en goedlachs. Ook mochten we als we iets zouden willen doneren ??? naar hem vragen, maar verder zouden we vooral contact hebben met onze directeur. Het gesprek werd afgesloten met gezegd te hebben dat als wij onze kennis met hun zouden delen dat zij ook met ons willen delen, maar dan in de vorm van hun rijst en To. Toch een lief gebaar van die leuke en gezellige man.

De Eerste dag op school beginnen we om half 8. Een aantal kinderen waren er al en langzaam aan kwamen er ook de leraren, denken we, we geven iedereen een hand, begroeten met "Bonjour", geven antwoord met "ca va bien" en vragen "a chez vous?" En dit tien keer. En omdat we buiten zaten er nog niet veel leek te gebeuren hadden we de kans om de doelgroep te observeren. Een aantal blinde kinderen, die zelfstandig tussen de school gebouwen lopen, of aan de hand van een vriendje worden geholpen met het vinden van hun weg. Kinderen met een zichtbaar lui oog of dicht oog. Ook liepen er duidelijk verstandelijk beperkten en waarschijnlijk iets met NAH en lichamelijke beperkingen rond. Leuk! Dit kennen we en is voor ons bekend terrein en dus voelen we ons meteen thuis.
Om 8 uur nog steeds geen begin, even rondlopen dan maar en spieken in de klaslokalen. Meteen viel op dat de lokalen leeg stonden. Geen schoolbanken, waar zijn ze dan gebleven en wat is de bedoeling, oh ze liggen buiten op een stapel. Ik vraag me af wat daar de logica van is. Zou je niet gewoon de boel op orde brengen als je weet dat het de eerste lesdag is? Terwijl de leraren rondhangen vermaken de kinderen zichzelf ondertussen buiten.
De leraren zitten buiten te socialysen en een soort van te vergaderen, het lesprogramma schijnt nog niet geschreven te zijn begrijpen we. Dus gaan we maar een beetje contact maken met de kinderen, leuk al die handicaps! Eentje sleept een beetje met zijn voet omdat zijn heup vergroeid lijkt te zijn en hij had zijn slipper met een touwtje om zijn enkel vastgemaakt, anders zou hij hem verliezen, slim.
We zagen een schoolschriftje liggen, ze hebben er met een prikpen, zoals wij ze van vroeger op de kleuterschool nog kennen, in geprikt en zo schrijven en lezen/voelen ze braille. Wat een oplossing, heel effectief en relatief goedkoop als je bedankt hoe duur een braille-typmachine zou kosten. Nou laat de lessen dan nu maar beginnen, wij hebben er zin in.

De eerste dag gebeurde er op het rondhangen na, alsnog niks. Dus proberen we het de tweede dag weer. Ook deze dag word er druk rondgehangen en gespeeld door de kinderen. Ik observeer het terrein, en ben van mening dat er aan een hoop kwaliteitseisen niet voldaan wordt. De grote stenen schoolgebouwen, gedoneerd, staan in een u-vorm en hebben een schuin aflopend trottoir. Dit blijkt goed te werken voor de slechtziende kinderen, ze kunnen voetje voor voetje omhoog schuifelen en vinden zo hun weg. De trottoirs zijn glad en bevatten geen obstakels, behalve dan de enorme steunpilaren maar het duurt niet lang of ze weten precies waar deze staan. En met hun extra ontwikkelde zintuigen lopen ze er zo omheen. In tegenstelling tot de trottoirs slaat het terrein tussen de gebouwen nergens op. Op het rode zand liggen veel grote kiezelstenen, niet vlak dus en in mijn ogen niet blind-vriendelijk. Vanaf de andere kant bekeken houd dit de kinderen wel allert bij het lopen want buiten de scholen is het immers niet anders en daar moeten ze ook mee om kunnen gaan.
Wat geen discussie punt is zijn de twee enorme bergen van een meter hoog en twee meter breed, één van zand en één van kiezels, die zich bevinden aan het begin van het terrein en in de weg liggen. Deze bergen liggen hier door werkzaamheden aan een nieuw gebouw, een gebouw die in mijn ogen overbodig is, evenals die bergen dus. Deze bergen zijn geen vast object dus de kinderen vergissen zich hierin en vallen er dikwijls overheen. Ik vind dat het gebouw dat in de maak is ruimte wegneemt van de buiten ruimte die in mijn ogen als speelterrein moet dienen voor de kinderen. In het midden van het terrein staat een ronde hangar in Afrikaanse stijl. Dit is helemaal prima, blind-vriendelijk en een goede plek om te schuilen tegen de zon. Verder bouwt het terrein zich langzaam vol met brommers naarmate er meer leraren en volwassenen arriveren en hun brommers allemaal op het terrein plaatsen. Er ligt een verroeste glijbaan in een hoek, ook staat er een rek voor schommels zonder de schommels eraan en staan er geen bankjes of prullenbakken. Er mist duidelijk een veilige buiten speelplaats, die ik belangrijk vind voor de ontspanning en de ontwikkeling van de kinderen.

Op de derde dag leek er iets te gebeuren, de schoolbanken gingen de lokalen in. Waarna ze er net zo hard weer uitgedragen werden, door de kinderen, voor de schoonmaak van de lokalen. Logica ? Er werd geveegd en er werden emmers water gedragen, over de betonnen vloer gegooid en er daarna uitgeveegd, zoals alleen afrikanen kunnen vegen. Dat vegen met een droge bos houten stengels is heel typerend voor hier. Wederom gebeurde dit door de kinderen, de leraren waren nog steeds heel druk met buiten bij elkaar zitten. En dan eindelijk breekt er een dag aan dat er 1 klas lijkt te beginnen. Een spontaan en rustig uitziende en klinkende man staat les te geven aan een zevental kinderen die netjes twee aan twee in schoolbanken zitten. Lisa en ik nemen plaatst op de stoelen die voor ons zijn gehaald, door de kinderen, en observeren de les. Deze leraar is zelf ook blind en de interactie is mooi om te zien, tevens gaat hij lief en met veel geduld en zelfs complimenterend met de kinderen om. De materialen die ze gebruiken zijn krijtbordjes met krijt en leesboekjes voor de kinderen die kunnen zien. Voor de blinden en erg slechtziende kinderen zijn er leesboeken van ringbanden met wit geplastificeerd papier waarop braille is gedrukt. Dit heb ik ook even geprobeerd maar is toch wel erg onbekend, ik kan er niet veel uithalen. Het is dan ook niet voor niets dat de kinderen moeten leren hoeveel punten een letter heeft en op welke plek deze punten staan. Om dit te oefenen gebruiken ze een klein houten blokje met daarin 6 gaten waarin ze pinnen plaatsen, zien er uit als schroeven, om zo de letters te leren "schrijven" in braille. Ook doen ze klassikaal op een speelse manier uit hun hoofd oefenen met de letter combinatie. De kinderen zijn enthousiast en als er één het antwoord weet wordt er luid geroepen: "monsieur, moi!", "monsieur, moi!".
Alleen weten vaak meerdere kinderen dit en wordt het een kabaal in de klas met roepende kinderen.
De blinden en slechtziende kinderen leren braille "schrijven" door een blad van hun schrift tussen een plastic open klapbaar bord te plaatsen. Dit bord heeft aan de voorkant allemaal kleine vierkantjes op een rij, met in die vierkanten 6 kleine inkepingen die ze door middel van prikpennen kunnen voelen om dan in de juiste inkepingen te prikken om letters te vormen.

Wij hebben even de angst gevoelt voor de confrontatie met leraren die de kinderen slaan. In een school verderop met klaslokalen waar het normaal is om met 100 kinderen in te zitten doet een andere Nederlandse stagiair haar stage. Hier komt het dus voor dat er geslagen wordt. Of met een rubberen zweepje of met de knokkels op het hoofd. Ai. Ook al is dit vorig jaar officieel hier in de wet opgenomen als verboden gebeurd het toch nog. Van mijzelf weet ik dat ik het niet zou kunnen verdragen om te zien en zeker niet mijn mond zou kunnen houden. En al helemaal niet bij kinderen met een handicap die geduld nodig hebben en verdienen. Gelukkig hebben de leraren op de school van onze stage een heel andere instelling en blijken het echt fijne mensen te zijn.
Ze wennen aan onze aanwezigheid, zijn vriendelijk, tonen interesse in ons en hebben ook voor ons geduld wat betreft de moeilijkheden rondom de taal. We krijgen de tijd om ons verstaanbaar te maken in het Frans en ook helpen zij door iets op te zoeken in ons woordenboek. De directeur die we elke dag zien komt ook elke dag bij ons vragen of alles goed is voor ons, en of er problemen zijn waarbij hij zou kunnen helpen. Je kunt wel zeggen dat hij goed voor ons zorgt en wij zijn oprecht blij met hem, we hebben het goed met hem getroffen.

We worden uitgenodigd voor een vergadering en dus verzamelen de leraren zich en voegen lisa en ik ons erbij. Er wordt door de directeur uitgelegd dat het lesprogramma nog goedgekeurd moet worden door de schoolinspectie. Ook benoemd hij een aantal zaken die nog voor problemen zorgen voor het goed kunnen functioneren van de school en dat dat opgelost moet worden. De leraren moeten duidelijk wennen aan deze concrete stellingen en duidelijke eisen. Dit uiten ze door zoals veel afrikanen hier doen door het luid weg te lachen. Ondertussen krijg ik steeds meer respect voor de directeur omdat hij van plan lijkt te zijn orde op zaken te stellen en dat is in Afrika niet makkelijk. Ook horen we een aantal vakken voorbij komen, wiskunde, geschiedenis en aardrijkskunde. Tot nu toe heb ik de kinderen franse les zien krijgen in de vorm van braille lezen, braille schrijven en braille tellen. Franse les geven en krijgen is hier heel belangrijk omdat alleen geschoolde de Franse taal beheersen. We zijn benieuwd naar de andere vakken.

Een deel van de volwassenen en dus de ouders van kinderen beheersen de Franse taal en dus krijgen de kinderen dit met hun opvoeding mee, maar ook deze ouders zijn dan geschoold. Gelukkig is voor ieder kind onderwijs toegankelijk omdat het relatief goedkoop is gehouden zodat het voor ouders betaalbaar is. Als de kinderen niet naar school gaan komt dit merendeels doordat de ouders geen geschoolde achtergrond hebben en onwetend zijn over de noodzaak van scholing. Of de prioriteiten liggen ergens anders en dat houd dan in dat het kind snel volwassen moet zijn en met 6 jaar al voor de kleine baby's zorgt, de baby's op hun rug dragen en meehelpen in het huishouden, dat wat je normaal een moeder zou zien doen. Een tien jarige kan een complete maaltijd bereiden achter het fornuis en zorgen voor haar broertjes en zusjes. Tijd om kind te zijn is er dan niet, ook gezien je op je 17e al volgens Afrikaanse gewoonten, nog niet voor de wet, uitgehuwelijkt kan worden of uit eigen initiatief, met toestemming van beide families, kan trouwen. Bij het trouwen hoort dan ook het krijgen van kinderen en het zijn van een goede huisvrouw bij, dus dan ligt daar de prioriteit in de opvoeding.

Er lijken meer klassen van start te gaan, ook zien we nieuwe en kinderen rondlopen. We observeren ze meteen, wat zijn hun beperkingen en uiterlijke kenmerken? Hoe gaan ze hiermee om als ze over het schoolplein lopen? Een kindje wordt door zijn vader gebracht en is 100% blind. Hij is stil en afwachtend, en blijft op een bankje in de hangar zitten. Een van de leuke leraren komt met een enthousiast en liefdevol charisma naar hem toe en spreekt hem aan dat hij naar het lokaal moet. De jongen weet de weg niet, kent het terrein niet, en dus doet hij niks. De leraar merkt dit meteen op en roept een andere leerling om de nieuwe jongen een handje te geven en te leiden naar zijn lokaal.
Ook beginnen de kinderen uit de andere klassen ons te herkennen en zwaaien en lachen naar ons als ze voorbij lopen. De andere klassen lijken meer verstandelijke beperkingen te hebben. Uiteraard gaan we dit nog ontdekken en onderzoeken.
Het is erg mooi om te zien dat er in Afrika waar de zorg uiterst primitief is en ze van een opleiding als maatschappelijk zorg niks snappen toch een school is ontstaan voor een doelgroep die dat hard nodig heeft. Op de schoollokalen hangt een bord dat het gesponsord is door het Liliane fonds. Dus ik denk meteen aan mijn vriend die ik toch al de liefste vond en lid is van het Liliane fonds, blijven steunen vanuit Nederland dat fonds!
Hopelijk worden er nog aanpassingen gedaan aan het feit dat muziek les en sport en spel hier ontbreekt. De kinderen lijken hier echt behoefte aan te hebben en klinkt ook niet meer dan logisch.

Er is nu een week aangebroken dat de scholen staken. Aan de ene kant is dit omdat de oppositie partijen de studenten oproepen om te staken tegen het referendum die President Blaise wilt houden omdat hij de grondwet wilt aanpassen ivm de verkiezingen voor het presidentschap volgend jaar en hij natuurlijk graag president wilt blijven maar daar volgens de wet geen recht meer op heeft. Aan de andere kant gaat de staking erom dat de leraren vinden dat ze het recht hebben op zorgpakketten rondom het ebola virus. Niet dat er sprake is van ebola hier maar het is natuurlijk altijd verstandig preventief voorzorgsmaatregelingen te treffen. En dus willen ze in de zorgpakketten voor scholen materiaal om iedereen, ook de kinderen, de handen e.d te kunnen laten wassen. Groot gelijk!